طراحی و توسعه وب سایت و نرم افزارهای تحت وب
سبک مینیمال یا مینیمالیست یک مکتب هنری است که بر اصل ساده سازی و خالی کردن طراحی از پیچیدگی اشاره دارد. امروزه سبک مینیمال در طراحی سایت بسیار مورد توجه قرار گرفته و دلیل أن نیز به خوبی روشن است. زندگی امروزه بسیار ساده شده و سعی در کاستن پیچیدگی ها و به دست آوردن چیزهای راحت و سریع داریم. بنابراین وب سایت ها نیز برای ارائه خدمات، داده ها و سرویس ها باید با این رویکرد هماهنگ شوند. سبک مینیمال در طراحی سایت بخوبی با زندگی امروزه هماهنگ است و تجربه کاربری مناسبی را برای وب سایت فرآهم میکند.
مینیمال یا ساده گرایی در هنرهای ژاپنی و بودیسم که بر حذف اضافات تکیه داشتند دیده می‌شده اما برای اولین بار ساده گرایی یا مینیمالسم جدید توسط هنرمندان روس بنا نهاده شد که ساختارگرا بودند و به خلاصه‌نمایی و اشکال هندسی گرایش داشتند. تجربیات و آثار هنرمندان روس در دهه ۱۹۵۰ الی ۱۹۶۰ بر هنرمندان اروپایی و آمریکایی تاثیر گذاشت و در ایالات متحده مینیمالیسم به سرعت تبدیل به یک جنبش هنری تازه شد.
درواقع طراحی های مینیمال ساختارگرا هستند و به خلاصه نمایی و اشکال هندسی گرایش دارند. سبک مینیمالیسم کار خود را دراواخر قرن بیستم درزمینهٔ مجسمه سازی و معماری شروع کرد و نشان داد می‌توان در عین سادگی تأثیر زیادی بر روی افراد بگذارد. سپس با شروع قرن بیست و یکم در طراحی‌های صنعتی ، تبلیغات و وبسایت نیز وارد شد و قدرت خود را در جذب مخاطب نشان داد.
طراحی سایت به صورت مینیمال در واقع به معنی حذف عناصر و المان های غیر ضروری است. این نوع طراحی سایت با الهام از سبک مینیمالیسم باعث ساده گرایی سایت و تجربه کاربری بهتری خواهد شد. البته تصور اشتباه دراین‌باره، یک سایت بی روح و ناکارامد را تداعی میکند که واقعا اینطور نیست. در این سبک طراحی سایت با حذف عناصر اضافی، استفاده از تایپوگرافی، پالت رنگی مناسب و … علاوه بر جذب سریع مخاطب، تجربه کاربری بسیار مناسبی را ایجاد میکند.
مهمترین اصل در طراحی سایت مینیمال به وجود آوردن تجربه کاربری بهتر و جلب رضایت مخاطب با ساده سازی سایت است. در طراحی مینیمال، طراح تمام تلاش خود را برای رسیدن به این هدف انجام می‌دهد. یکی از این اقدامات حذف هر عنصر غیر ضرروری است که در عملکرد کلی سایت و روند اجرا تاثیر منفی نمی گذارند.
در نگاه اول شاید طراحی مینیمال ساده به نظر برسد اما ایجاد چنین سبکی در وب سایت بسیار پیچیده و سخت خواهد بود. طراح باید پیچیدگی های طراحی خود را تا حد ممکن بکاهد و ارتباط بهتر و قوی‌تر خود را با کاربر حفظ کند. از طرفی تنها حذف عناصر غیر ضرروری یک طرح را مینیمال نخواهد کرد. استفاده از بوم رنگی درست، تایپوگرافی، استفاده از اشکال هندسی درست، ایجاد فضای های خالی یا سفید و …. نیز تنها بخشی از اقداماتی است که طراح باید برای ایجاد یک طرح ساده و مینیمال از آن بهره بگیرد.
در نهایت طراحی وب مینیمال، مانند زبان، با نحوه استفاده افراد از آن تعریف می شود. کلمه “مینیمالیسم” بسیار مورد استفاده قرار می گیرد، با این حال به سختی می توان دقیقاً مشخص کرد که چه ویژگی هایی یک طراحی وب مینیمالیستی را تعریف می کنند. برای تعریف واضح‌تر آنچه که یک طراحی مینیمالیستی را در عمل تشکیل می‌دهد، لازم است نمونه های مینیمالیستی و طراحی هایی که رویکرد مینیمالی را دنبال می کنند مورد بررسی قرار داد.
طراحی سایت در سبک مینیمال با توجه به نحوه زندگی امروزه لازم الجراست. همه ما نسبت به گذشته راحت طلب تر شده ایم و پیچیدگی و سردرگمی را دوست نداریم. چیزهای اضافی دور و برما کاربردی نیستند و به عنوان زباله های بلااستفاده به انها نگاه میکنیم. زندگی ساده و رسیدن به چیزهای ساده با کمترین تلاش نسبت به کارهای پیچیده برای زندگی امروزه در اولویت قرار گرفته اند.
وب سایت های اینترنتی که امروزه جزو جدایی ناپذیر زندگی روزمره ما هستند نیز باید از این سبک پیروی کنند. باید بخش‌های مختلف سایت به راحتی در دسترس کاربر قرار گیرد بدون اینکه عناصر، صفحات پرتکرار و رویکرد پیچیده برای دسترسی به یک خدمت یا داده در سایت وجود داشته باشد. از طرفی طراحی باید به سرعت نظر مخاطب را به خود جلب کند و نیازهای او را برطرف نماید. لازم است بدانید هر کدام از این رویکردها در طراحی مینیمال سایت رعایت نگردد یا بخوبی ایجاد نشده باشد شکست محصول نهایی شما قابل پیش بینی است.
طراحی سایت به صورت مینیمال اگرچه چالش برانگیز و در سمت طراحی پیچیده است اما اگر به درستی اجرا شود نتایج مثبت آن چشم گیر خواهد بود. دید اشتباهی که وجود دارد و باید از ان اجتناب کرد محدود سازی موضوع سایت نسبت به رویکرد طراحی مینیمال است. برخی از طراحان، سبک مینیمال را تنها مناسب وب سایت های هنری می دانند که این خود یک محدودسازی و اشتباه در طراحی است.
طراحان باتجربه و بادانش بخوبی می‌دانند که هر نوع سایت با هر موضوعی بدون اسیب به رویکرد سایت به صورت مینیمال قابل پیاده سازی خواهد بود. البته باید توجه کرد که مینیمالیسم صرفاً به این دلیل که یک تکنیک طراحی محبوب است، لزوماً به این معنی نیست که همیشه از نیازهای کاربر پشتیبانی می کند و سودآوری یا سایر اهداف تجاری را بهینه می کند. گاها نیاز است سبک مینیمال با تجربه های کاربری و دانش طراح تلفیق گردد.
مهمترین ویژگی یک سایت مینیمال ساده بودن آن است. در کنار سادگی کاربردی بودن طرح و فراهم سازی نیاز مخاطب از اهمیت بالایی برخوردار است. رسیدن به این طراحی تنها با حذف جزئیات و المان های اضافی میسر است. به عنوان مثال وب سایت گوگل را بررسی کنید. یک صفحه ساده که نیاز شما را برای جستجو با یک نوار جستجو فراهم می سازد. دلیلی برای وجود المان های اضافی نیست. می توانست در صفحه اصلی گوگل المان هایی مانند نمایش ساعت، اخبار روز، منوهای تودرتو و …. نیز وجود داشته باشد اما اگر چنین صفحه ای ایجاد می شد قطعا باعث حواس پرتی شما و ایجاد یک تجربه کاربری بد می شد.
هنر مینیمالیسم به دنبال استفاده کمتر از رنگ است و استفاده بیش از سه رنگ در طراحی را توصیه نمی‌کند، شما می توانید از یک رنگ اصلی و دو رنگ فرعی در طراحی خود استفاده کنید. اکثر طراحی سایت مینیمال دو رنگ هستند و رنگ اصلی با یک رنگ که بخوبی تضاد را نمایش می دهد ترکیب می شوند. در طراحی مینیمال انتخاب رنگ های روشن بیشتر از رنگ های جیغ و تیره توصیه می شود اما لزوما در طراحی وب سایت های مینیمال اینکار انجام نمی شود و برای حفظ جذابیت بصری، هویت بصری برند و سایر الزامات از رنگ های تیره تا هر رنگ مناسبی قابل ارائه است.
طی بررسی سایت های مینیمال در ۴۳ درصد از نمونه های مینیمالیستی از طراحی گرید یا شبکه ای استفاده شده است. طرح‌بندی شبکه‌ای برای سازماندهی محتوا بسیار مناسب است و طراحان از ان در طراحی های غیر مینیمال نیز استفاده می کنند.
عموما به دو دلیل از طرح‌بندی‌های grid در طراحی وب سایت های مینیمالیستی استفاده می‌شود:
فضای منفی همان فضای باز روشن است که اطراف عناصر اصلی وجود دارد. برای توجه بیشتر به عناصر اصلی صفحه استفاده از یک فضای سفید یا روشن اطراف انها می تواند به خوبی توجه کاربران را به عنصر مورد نظر معطوف نماید. از طرفی استفاده از فضای روشن سفید حس آرامش را به کاربر منتقل میکند و کاربر ترغیب به ماندن در صفحه خواهد شد.
در وب سایت های مینیمال انیمیشن های پیچیده، تصاویر اضافی، متون طولانی و …. دیده نمی شوند و نوشته های کوتاه و پراهمیت و پرمعنا جای خود را به آنها می دهند. استفاده از فونت مناسب و تایپوگرافی(ساده) به جذابیت صفحه در عین سادگی کمک زیادی خواهد کرد.
در طراحی مینمیال برای وب سایت استفاده از متون طولانی و خسته کننده معنی و مفهومی ندارد. متون اصلی باید کوتاه، خوانا و مفهومی باشند و برای عناصر قابل کلیک بجای متن از ایکون های مفهومی استفاده می‌گردد. به عنوان مثال یک لینک به صفحه اصلی وب سایت را تصور کنید. به جای اینکه از متنی به عنوان «ورود به صفحه نخست» استفاده شود یک ایکون مفهومی کافی به نظر می رسد.
مهمترین عنصری که قرار است به مخاطب ارائه شود در مرکز قرار میگیرد و تمام توجه خود را به خود جلب می کند. موتور جستجوی گوگل مثال بارز این رویکرد است.
تجزیه و تحلیل nngroup به عنوان منبع استفاده شده در نگارش این مطلب نشان می دهد که از ۱۱۲ وب سایت مورد بررسی در سبک مینیمال ویژگی های تعیین کننده زیر در این وب سایت ها دیده شده است.
برخی از این ویژگی‌ها تقریباً در اکثر طراحی های مینیمال استفاده می‌شوند و برخی نیز کمی کمتر دیده می‌شوند. با این حال، تمام ویژگی های تعیین کننده حداقل در ۷۵٪ از سایت های مینیمال که nngroup تجزیه و تحلیل کرده اند وجود داشته است.
در بررسی ها و تحقیق nngroup، چندین روند مرتبط نیز شناسایی شده است که در کمتر از ۷۵ درصد از سایت‌های نمونه‌گیری وجود داشته که در ادامه آورده شده است.
طراحی مینیمالیستی می‌تواند ابزار قدرتمندی باشد، ساده سازی طراحی تا حد ممکن، دوری از پیچیدگی و سر راست بودن طراحی بسیار مفید است اما یک پرتگاه بزرگ در کنار آن نیز وجود خواهد داشت. مینیمالیسم در طراحی سایت تنها زمانی مفید است که با نیازهای کاربران شما تنظیم شده باشد و تجربه کاربری مناسبی را ارائه نماید. قطعا مینیمالیسم به خاطر مینیمال بودنش به تنهایی به کاربران کمک نمی‌کند.
منابع استفاده شده:
https://fa.wikipedia.org/wiki/مینیمالیسم
https://www.nngroup.com/articles/characteristics-minimalism/